Monumenten verduurzamen gemeente Amersfoort

Een woning aangemerkt als monument, beschermd stads- of dorpsgezicht is een voorbeeld van een heel duurzaam gebouw. Ze gaan immers al jaren mee en hebben historisch gezien een geheel eigen uitstraling en waarde. Het behouden van deze cultuurhistorische waarde is erg belangrijk. Het in stand houden van een monument is al maatwerk. Op het moment dat daar ook verduurzaming bij komt kijken is het essentieel dat u de juiste stappen weet te treffen.

Veelal wordt gedacht dat er een heleboel niet kan of mag bij het verduurzamen van een monument. Echter, in de praktijk zien we al vele voorbeelden van monumenten die in goed overleg met de gemeente en/of rijksoverheid zijn verduurzaamd. Sommige zijn zelfs al afgesloten van het aardgas of tot energieneutraal en nul op de meter niveau gerenoveerd.
Vanuit het Duurzaam Bouwloket van uw gemeente kunnen wij u vrijblijvend op weg helpen met gratis advies en informatie omtrent het treffen van duurzaamheidsmaatregelen, doorverwijzing naar gespecialiseerde adviseurs en/of gecertificeerde uitvoerende bedrijven.

Echter, wellicht nog belangrijker is dat u bij de verduurzaming van uw monument een goed stappenplan maakt om uw monument te verduurzamen. Grote veranderingen in de woning qua isolatie, temperatuur en luchtvochtigheid kunnen grote invloed hebben. Daarom is het belangrijk dat dit met de uiterste zorgvuldigheid en aandacht gebeurt.

Vanuit het loket adviseren wij om altijd met de monumentenafdeling in uw gemeente contact op te nemen om de randvoorwaarden inzake vergunningen door te spreken. Doe dit voordat u uw plannen helemaal heeft uitgewerkt en zakelijke verplichtingen aangaat. De gemeente kan vervolgens aangeven wat de kansen zijn op een vergunning en eventueel adviseren hoe u die kans vergroot. Betrek een specialist met kennis van monumentale panden voor zowel het advies als de uitvoering.

Bekijk het document Duurzaam Erfgoed Amersfoort.

Om uw monument voor te bereiden op een aardgasloze toekomst hebben wij een aantal stappen uiteen gezet. Via de maatregelenpagina op de website kunt u hierover specifiek meer informatie terug vinden via de speciale factsheets die u kunt opvragen. Onderstaande stappen geven een globale uiteenzetting van de onderwerpen waarbij wij u kunnen helpen.

Verkoop of verhuur van een beschermd stads- of dorpsgezicht geeft de verplichting een energielabel te hebben. Bij rijksmonumenten, provinciale en gemeentelijke monumenten geldt deze verplichting niet. Wel vragen sommige (milieu)subsidieverleners om het label als u bij hen aanklopt voor een financiële bijdrage.

Belangrijke aandachtspunten

Kleine maatregelen en bespaartips in je huis

In je monument kun je veelal al met kleine stappen mooie besparingen realiseren. Denk onder andere aan het toepassen van speciale radiatorfolies, leidingisolatie, waterbesparende voorzieningen in douche en toiletten, LED verlichting en het waterzijdig inregelen van de verwarmingsinstallatie. Maar ook aan ingrepen om de woning voor te bereiden op een aardgasloze woning als koken op inductie en voldoende groepen in de meterkastruimte.

Hoogwaardige isolatie

Zorg ervoor dat je je woning goed isoleert en begin qua prioriteit bij de vertrekken in de woning die je het meest verwarmd. Een belangrijk aandachtspunt is de toepassing van het type isolatiemateriaal en de juiste dikte. Het zou namelijk fantastisch zijn als je de isolatiewaarde op een dusdanig niveau brengt dat je monument in de toekomst geschikt is om te verwarmen met een constante en lage temperatuur verwarming. Het heeft tevens de voorkeur om te werken met dampopen materialen en/of reflecterende isolatiematerialen.

Goed ventileren

In historische gebouwen verloopt de ventilatie bijna altijd op natuurlijke wijze. Dit gebeurt door allerlei naden en kieren in de gevel, natuurlijke trek in schoorstenen of soms ook roosters in de gevel. Op het moment dat de woning goed en beter geïsoleerd wordt is het belangrijk aandacht te geven aan ventilatie zodat de luchtkwaliteit (luchtvochtigheid en Co2 gehalte) en temperatuur en vochtigheid van de constructie op een gezond niveau blijven voor u en uw monument.

Opwekken van eigen duurzame energie

Bij een monument, beschermd stads- of dorpsgezicht, is toepassing van zonne-energie niet altijd toegestaan. Daarom is het ook belangrijk om creatief te kijken naar de mogelijkheden en de panelen zoveel mogelijk uit het zicht te plaatsen en te integreren qua grootte, vorm en kleur. Om monumenten of beschermde panden esthetisch zoveel mogelijk te ontzien, adviseren wij ook te kijken naar de mogelijkheden op het erf, platte daken en/of bijgebouwen als schuurtjes in plaats van het hoofdgebouw zelf.

Op je eigen monument of beschermde pand loop je veelal tegen de beperking aan dat je niet al je eigen energie op je eigen dak kunt opwekken. Je bent altijd omgevingsvergunning plichtig bij het toepassen van zonnepanelen op een monument. Vanuit het loket helpen wij je graag verder om te kijken of er mogelijkheden zijn om te participeren in een zon of wind energie project bij jou in de omgeving zodat je toch in je eigen energiebehoefte kunt voorzien.

Duurzaam verwarmen en koelen

Veelal de laatste stap in het verduurzamen van je monument is de mogelijkheden bekijken voor een alternatieve en duurzame manier om je verwarming en warm water op te wekken in de woning. Het kan hier gaan om warmtepompen, houtpelletketels, infraroodverwarming en/of andere vormen van energie. Vaak dien je voorbereidende maatregelen te treffen in de woning op het gebied van isolatie, ventilatie en afgiftesysteem voor verwarming.