Maar hoe dan?

21-4-2017
Nieuwsbericht van Vereniging Eigen Huis

Alle huizen moeten in 2050 energieneutraal zijn. Makkelijk gezegd, vinden Maarten Eeke van der Veen en Rob Mulder van de Vereniging Eigen Huis.

Om maar liefst zeven miljoen bestaande woningen gaat het, waarvan ruim vier miljoen koophuizen. De komende 35 jaar moeten die met duurzame ingrepen zo verbouwd worden dat zij geen fossiele brandstof meer verbruiken. Het lijkt lang, 35 jaar, maar dat is het niet. Ga maar na: het gaat om tweehonderdduizend huizen per jaar. Dat is gigantisch. En er gaan al stemmen op om dat proces nog te versnellen. Vanuit de overheid blijft het tot nu toe bij een mooie ambitie. Er is zelfs niet het begin van een concreet plan van aanpak.

Intussen zit de huiseigenaar in onzekerheid, merken wij als belangenbehartiger. Dat bleek laatst weer, tijdens een rondetafelgesprek met onze leden over verduurzaming van woningen. Zij zitten met veel vragen. Ik heb pas een gasfornuis gekocht, zal ik dat gauw proberen om te ruilen? Is de aanschaf van een warmtepomp een goed idee, of wordt mijn wijk straks centraal met restwarmte verwarmd en is die investering van vijf mille dan weggegooid? Ik wil mijn huis uit de jaren dertig verduurzamen, maar wat als dat door technologische sprongen voorwaarts over tien jaar nog maar de helft kost? Wat moet ik doen, wanneer, bij wie moet ik zijn, hoe financier ik al die ingrepen, ga ik die investeringen terugverdienen?

Beleidsmakers lopen ook rond nog met vragen rond, zo merkten we onlangs bij een besloten bijeenkomst van toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM). Dat is weinig geruststellend.

Het wordt nu tijd om naar oplossingen te gaan kijken. Wij doen graag een suggestie.

Om te beginnen: betrek de huiseigenaren bij de besluitvorming. Prima dat demissionair minister Kamp (VVD), die in december de energieambities van het kabinet bekendmaakte, de regie bij de gemeenten wil leggen. Ga dan op lokaal niveau met burgers in gesprek, om betrokkenheid te kweken en hun stem te horen. Onze ervaring is: veel van hen willen wel, maar weten gewoon niet hoe. Leg uit hoe het werkt, welke aanpassingen verduurzaming vergen, wat de invloed is op de waarde van het huis, op het wooncomfort en de veiligheid. Maar stel ook vragen: voelt u dat we wat met duurzaamheid moeten, wat past in onze gemeente het beste?

Voor die participatie is zeker animo: het wemelt van de lokale initiatieven. Bijna driehonderd energiecoöperaties zijn er in Nederland, clubjes van burgers die aan de gang gaan met energiebesparing en lokale opwekking van duurzame energie. Gemeenten, bedrijven en woningcorporaties sluiten zich daarbij aan. In plaatsen als Utrecht en Lochem (Gelderland) hebben die burgerinitiatieven geleid tot succesvolle energieprojecten.

Die experimenten zijn nog erg ad hoc. Zonde. Je kunt daarvan leren wat werkt en wat niet. Het Nederlands Investerings Agentschap (dat nu opgaat in Invest-NL) heeft al aangegeven bereid te zijn om de ervaringen te inventariseren. Deze nationale investeringsbank heeft ook het geld om de succesvolle initiatieven vervolgens uit te breiden. Is dat gebeurd, dan kan ze een aantal projecten bij elkaar in een portefeuille stoppen, zodat pensioenfondsen erin kunnen investeren. Voor minder dan 100 miljoen euro komen die hun stoel niet uit, dus dat moeten flinke portefeuilles worden.

Het is een aanlokkelijke investering voor de pensioenfondsen. Want het goede nieuws is: investeringen in de verduurzaming van woningen gaan zichzelf ruimschoots terugverdienen. Er is een enorm potentieel aan technologische ontwikkelingen dat pas echt loskomt wanneer op grote schaal wordt verduurzaamd. Dán gaat het lonen. Er ontstaan nieuwe technologieën en de kosten voor de benodigde apparatuur gaan omlaag.

Dat geldt natuurlijk evenzeer voor de huiseigenaar. Die gaat er uiteindelijk ook privé op vooruit, met een goed geïsoleerd huis, meer wooncomfort en een lagere energierekening. Maar overtuig hem daar dan van. Want de ambities zijn mooi, maar de uitwerking is echt nog te mager. En al lijkt 2050 ver weg, we hebben haast.

Maarten Eeke van der Veen, Beleidsadviseur Energie, en Rob Mulder , directeur Kennis & Belangenbehartiging Vereniging Eigen Huis.
 

Lees meer