Energie besparen met

Zonnepanelen

Photo Voltaische panelen (PV- panelen) zorgen er voor dat zonlicht wordt omgezet in elektriciteit. De werking van een zonnepaneel installatie is als volgt:

Op het dak van de woning worden meerdere zonnepanelen gemonteerd door middel van beugels en rails (schuin dak) of een metalen frame met ballast (plat dak). De zonnepanelen bestaan uit aan elkaar gekoppelde zonnecellen. Deze zonnecellen zijn gemaakt van het materiaal silicium. Silicium wordt onder andere gewonnen uit zand en is één van de meest voorkomende mineralen in de aardkorst. Silicium heeft de eigenschap dat het zonlicht kan omzetten in elektriciteit. Deze elektriciteit is niet direct bruikbaar, omdat er gelijkstroom wordt opgewekt. De standaard in onze woningen is wisselstroom. De opgewekte stroom dient dus omgevormd te worden naar wisselstroom, zodat de apparaten in onze woning dit kunnen gebruiken. Dit wordt verzorgd door een omvormer.

Van de zonnepanelen loopt een kabel naar de omvormer. Deze kabel is pinkdikte en kan door een PVC-pijpje aangelegd worden. De omvormer wordt zo dicht mogelijk bij de zonnepanelen aangesloten. Deze omvormer zorgt er voor dat de elektriciteit, die is opgewekt door de zonnepanelen, wordt omgezet in 230 volt wisselspanning. Met 230 volt wisselspanning kan de opgewekte elektriciteit worden gebruikt voor de elektrische apparaten in de woning, die op dat moment in werking zijn.

De omvormer wordt met een kabel aangesloten op een aparte groep in de meterkast of op een PV-verdeler op de groep van de wasmachine of droger. Op het moment dat de zonnepanelen meer elektriciteit opwekken dan dat er nodig is om de elektrische apparaten te laten werken, kan er elektriciteit worden teruggeleverd naar het elektriciteitsnet. Is er niet genoeg elektriciteit beschikbaar vanuit de zonnepanelen, dan wordt de extra benodigde elektriciteit van het net getrokken.

De elektriciteitsmeter moet geschikt zijn om de stroom terug te kunnen leveren aan het net. Mocht je onverhoopt beschikken over een elektriciteitsmeter die niet geschikt is om de stroom terug te kunnen leveren, dan kan je gratis een nieuwe slimme digitale meter aanvragen bij jouw netbeheerder.

Er zijn verschillende soorten zonnepanelen op de markt. Uiteindelijk hebben ze allemaal het zelfde doel; zonlicht omzetten in elektriciteit. Elk type zonnepaneel heeft echter zijn eigen eigenschappen. De meest voorkomende zonnepanelen zijn:

• Monokristalijne panelen;
• Polykristalijne panelen (ook wel multikristallijn genoemd);
• Dunne film panelen (Copper, Indium, Selenium);
• Multi Energie Panelen (MEP) oftwel PVT (Photo Voltaic Thermic).

Monokristallijne panelen

De zonnepanelen van monokristallijn zijn gemaakt van één cilindrisch siliciumkristal. De panelen hebben een hoog rendement per vierkante meter. Een nadeel zijn de iets hogere productiekosten waardoor de panelen ook iets duurder in aanschaf zijn. Een monokristallijn zonnepaneel is te herkennen aan een donkere (zwarte) kleur. De panelen komen het best tot hun recht bij direct zonlicht. Daarnaast hebben de panelen een lange levensduur en vergen ze weinig onderhoud. Bij kleine daken is met een monokristallijn paneel het meeste vermogen per vierkante meter te behalen. Wanneer een monokristallijn paneel wordt uitgevoerd met een zwarte backsheet (achterplaat) noemen we dit ook wel een all-black/full-black zonnepaneel. Zowel de aluminium omlijsting, zonnecel als de backsheet hebben dan een donkere uitstraling.

Polykristallijne panelen (ook wel multikristallijn genoemd)

De zonnepanelen van polykristallijn worden gemaakt van gesmolten en geherkristalliseerd silicium. De panelen hebben een korrelige textuur. Ten opzichte van de monokristallijne zonnepanelen is het rendement iets lager en is de zonnecel meer blauw dan zwart gekleurd. Echter zijn de productiekosten weer lager, omdat het productieproces een stuk eenvoudiger is ten opzichte van de monokristallijne panelen. In vergelijking tot monokristallijne zonnepanelen hebben polykristallijne panelen een iets beter rendement in een bewolkte omgeving. Daarnaast hebben de panelen een lange levensduur en vragen ze weinig onderhoud.

Dunne film zonnepanelen

Een andere ontwikkeling op de markt is het dunne film zonnepaneel. Hierin zijn momenteel twee stromingen op de markt. De CIGS dunne film zonnepanelen en de CIS dunne film zonnepanelen. Het verschil is dat bij CIS (Coper Indium Selenide) het niet giftige Zinkoxide wordt gebruikt in het paneel. Bij CIGS (Coper Indium Gallium Selenide) wordt het giftige Cadmiumsulfide gebruikt en is Gallium toegevoegd. Vanuit milieu oogpunt zijn de CIS zonnepanelen dus iets milieuvriendelijker. Bij CIGS dunne film zonnepanelen komt door de Gallium toevoeging echter het Aurora effect niet voor. Dit is het effect dat een zonnepaneel dof uit kan slaan (dit hoeft natuurlijk niet altijd te gebeuren, maar de mogelijkheid bestaat). Esthetisch voordeel is dat dunne film zonnepanelen een diepzwarte en egale kleur hebben. Dit ziet er erg strak uit en is het te zien als één zonnecel. Mono en polykristallijne panelen bestaan uit meerdere cellen en zien er minder strak uit.

Multi Energie Panelen (MEP) oftewel PVT (Photo voltaic Thermic)

Een nieuwe ontwikkeling op de markt is het multi energie paneel. Dit is een paneel waarmee zowel elektriciteit als warm water kan worden opgewekt. De systemen zijn optimaal voor bewoners die een klein dak hebben en zowel elektra als warm tapwater willen opwekken. Met name bij energieneutrale woningen en/of nul op de meter woningen biedt dit systeem kansen om ook veel warm tapwater op te wekken. Dit is ter ondersteuning van bijvoorbeeld de warmtepomp en dus buffering van warm water in het buffervat. Esthetisch gezien geeft dit een groot voordeel, er liggen niet twee verschillende systemen op het dak. Wanneer er echter voldoende ruimte is om zowel zonnepanelen als een zonneboiler te plaatsen, dan heeft dit energietechnisch de voorkeur. Twee losse systemen zullen efficiënter werken dan een gecombineerd PVT paneel.

Dit zal per situatie verschillen. Het is belangrijk om te realiseren dat de zon in de winter een stuk lager staat dan in de zomer. Wanneer de schaduwlast op het dak voornamelijk in de winter van toepassing is, dan kan het installeren van zonnepanelen nog steeds heel interessant zijn. De zonnepanelen zullen voornamelijk in de maanden maart tot en met september/oktober veel energie produceren. In de maanden november tot en met februari is dit slechts circa 13% van de totale jaaropbrengst. Is er last van een slagschaduw, zoals bijvoorbeeld een schoorsteen, die langzaam de gehele dag een strook schaduw legt over het dakvlak, dan kan een parallelle schakeling uitkomst bieden. Laat je hierover adviseren door de installateur of neem contact op met het Duurzaam Bouwloket om de situatie te bespreken.

Naast dat er verschillende soorten zonnepanelen zijn (zie de vraag: Wat voor soort zonnepanelen bestaan er?), zijn er ook meerdere mogelijkheden wat betreft de omvormer. Zonnepanelen kunnen zowel parallel als in serie worden geschakeld. Bij een serieschakeling zal de zwakste schakel de kracht van de ketting bepalen. Valt er schaduw op één zonnepaneel, dan zal dit van invloed zijn op het gehele systeem.

Is er geen last van schaduw, dan kan een serieschakeling een prima oplossing zijn. Is er wel last van schaduw, zoals bijvoorbeeld een schoorsteen, dan is het waarschijnlijk slim om te kiezen voor een parallelle schakeling. Hierdoor worden de panelen individueel geschakeld en hebben zij geen invloed op elkaar. De kosten van een parallelle schakeling liggen wel een stuk hoger dan die van een serie geschakeld systeem. Dit kan oplopen tot € 90,- extra per paneel. Er zijn twee mogelijkheden om een systeem parallel te schakelen:

Micro-omvormer

Veel aangeboden systemen in de markt maken gebruik van een centrale omvormer. Eén omvormer die gekoppeld is aan alle panelen. Bij toepassing van micro-omvormers krijgen alle panelen een eigen omvormer. Deze micro-omvormers worden achter de zonnepanelen op het dak geplaatst. Hierdoor is geen centrale omvormer meer nodig in de woning en worden de panelen bovendien parallel geschakeld (individueel). De kosten van micro-omvomers liggen vaak een stuk hoger dan bij het plaatsen van één centrale omvormer.

Power-optimizer

Een power-optimizer is een manier om zonnepanelen parallel (individueel) te schakelen. Werkt één paneel minder goed, door bijvoorbeeld schaduwval, dan hebben de andere panelen hier geen last van. Bij alle panelen wordt dan een extra kastje (power-optimizer) achter het paneel geplaatst. In de woning is een speciale omvormer nodig die kan communiceren met de power-optimizers achter de panelen.

Nieuwe ontwikkeling

Een nieuwe ontwikkeling zijn de selective deployment optimizers. Hierbij is het mogelijk om één enkel paneel of een groep panelen die van negatieve invloed kunnen zijn op het systeem te voorzien van optimizers. Dit kan kosten schelen, omdat niet elk paneel van een optimizer hoeft te worden voorzien.

De optimale hellingshoek is 35 graden. Dit houdt echter niet in dat daken met een andere hellingshoek niet interessant zijn. Zonnepanelen kunnen zelfs plat op een dak geplaatst worden en nog steeds een prachtige opbrengst leveren. Bij een plat dak moet bijvoorbeeld ook rekening gehouden worden met de afstand tussen de panelen. Hoe hoger de hellingshoek, hoe verder de afstand tussen de rijtjes panelen. Anders gaan ze namelijk schaduw op elkaar werpen. Om zoveel mogelijk panelen op een plat dak te plaatsen worden de panelen daarom vaak onder een hellingshoek van circa 10 – 15 graden geplaatst. Bij platte daken op het zuiden worden zelfs vaak oost-west opstellingen gemaakt. Op deze manier wordt namelijk de afstand tussen de panelen gevuld met een extra paneel. De panelen hebben dan per paneel een wat mindere opbrengst, maar er kunnen dan veel meer panelen op het dak geplaatst worden. Hierdoor zal de totale productie van het dak veel groter zijn, dan wanneer de panelen op het zuiden geplaatst worden.

De kosten zijn afhankelijk van een groot aantal factoren:

• Aantal panelen
• Vermogen van het paneel (WP)
• Merk van het paneel
• Uitstraling (fullblack of een blauw paneel met een zilveren rand)
• Garanties
• Keurmerken
• Merk omvormer
• Type omvormer (serie of parallel)
• Monitoring (draadloos of bekabeld)
• Bereikbaarheid dak

Gemiddeld kan worden uit gegaan van een bedrag tussen de € 450,- en € 800,- per paneel (op basis van 380 Wp per paneel). Dit is inclusief montage, omvormer, kabels, aansluiting in de meterkast. Sinds 1 januari 2023 is het Btw-tarief van 21% naar 0% verlaagd. Een installateur zal een offerte en factuur uitbrengen met 0% Btw. Dit geldt zowel op de materiaal- als de montagekosten.

Wij adviseren altijd om meerdere offertes op te vragen. Mocht je er zelf niet helemaal uit komen, dan kan één van onze adviseurs onafhankelijk met je mee kijken. Neem dan even contact met ons op. 

De montagematerialen zijn door fabrikanten getest om zowel op een plat dak als op een schuin dak te blijven liggen bij hoge windkracht. Installateurs dienen een berekening te maken op basis van een aantal factoren (locatie, hoogte van het dak, grootte van het dak, etc.). Op basis van deze berekeningen geven de richtlijnen aan dat er een bepaald aantal beugels (schuin dak) of ballast (plat dak) geplaatst dient te worden. Wij adviseren altijd om zonnepanelen aan te schaffen bij een gecertificeerde installateur.

Zonnepanelen zijn voorzien van een speciale coating waardoor vuiligheid/stof van het paneel af zal spoelen tijdens een regenbui. Uiteraard zijn er omstandigheden waardoor een installateur toch kan aanbevelen bijvoorbeeld eens per twee jaar het paneel schoon te (laten) maken. Om dit te beoordelen zal een installateur de situatie ter plekke moeten aanschouwen. Laat je hierover adviseren door de installateur.

Waarschijnlijk is dit niet mogelijk. Een omvormer is specifiek geschikt voor een bepaald vermogen. Een installatie van 10 zonnepanelen heeft een andere omvormer dan een installatie van 16 zonnepanelen. Je krijgt dan een volledig nieuwe installatie (omvormer, kabelroute, groep in meterkast, etc.).

Er zijn mogelijkheden om de omvormer aan te sluiten op de groep van de wasmachine of de droger. Indien de wasmachine of droger op zolder aangesloten is op een aparte groep (en hier geen andere apparatuur op is aangesloten!) kan een zogenaamde PV-verdeler worden gebruikt. Hierdoor hoeft er geen aparte groep geplaatst te worden in de meterkast. Dit kan tot circa 12 panelen. Het plaatsen van een PV-verdeler is vaak iets hoger in de prijs dan het aansluiten van een groep in de meterkast. Is er andere apparatuur aangesloten op de groep van de wasmachine of droger, dan zullen de zonnepanelen aangesloten moeten worden op een aparte groep in de meterkast. Vraag naar de mogelijkheden bij de installateur.

Dit hangt af van het vermogen van het zonnepaneel. Op dit moment worden veel 390 - 400 Wp panelen geleverd. Deze panelen zijn circa 1,70 à 1,75 meter hoog en circa 1,10 meter breed. De panelen kunnen zowel liggend als staand worden gemonteerd. 

Tot 1 januari 2023 was het mogelijk voor particulieren om de Btw via een administratief proces terug te vragen bij de Belastingdienst. Per 1 januari 2023 heeft de Rijksoverheid besloten het Btw tarief van 21% op materialen en arbeid naar 0% te verlagen. Een installateur zal de offerte en/of factuur uit brengen met 0% Btw. Het is daardoor niet meer nodig om de Btw terug te vragen.

Het btw-nultarief geldt alleen voor zonnepanelen die worden geïnstalleerd op woningen of bijgebouwen van een woning, bijvoorbeeld een schuur. Een garage, serre, aan- of uitbouw, vakantiewoning, postcoderoosproject en appartementencomplex met een Vereniging van Eigenaren vallen ook onder het nultarief. Ook een pand met een woon- en werkfunctie valt onder het nultarief.

Het btw-nultarief geldt ook voor bijvoorbeeld de aanleg van kabels, het montagemateriaal, optimizers, omvormers en voor de aanpassing van de meterkast. Voor werkzaamheden zoals een dakversteviging voor de zonnepanelen of de installatie van een warmtepomp die op zonne-energie gaat draaien blijft het btw-tarief van 21 procent gelden.

Over BIPV-panelen (in het gebouw/dak geïntegreerde zonnepanelen) geeft de belastingdienst aan dat het btw-tarief van 21 procent blijft gelden voor geïntegreerde zonnepanelen die ook fungeren als dakbedekking.

Wanneer je een jaaromzet van minimaal 1.800 euro uit zijn zonnepanelen haalt of de installatie heeft een vermogen van minimaal 10.000 wattpiek, dan ziet de Belastingdienst deze persoon als btw-ondernemer. In dat geval moet diegene zich als btw-ondernemer aanmelden bij de Belastingdienst en wel btw-aangifte doen. Hiervoor bestaat de kleineondernemersregeling (KOR).

Micro-omvormer

Veel aangeboden systemen in de markt maken gebruik van een centrale omvormer. Eén omvormer die gekoppeld is aan alle panelen. Bij toepassing van micro-omvormers krijgen alle panelen een eigen omvormer. Deze micro-omvormers worden achter de zonnepanelen op het dak geplaatst. Hierdoor is geen centrale omvormer meer nodig in de woning en worden de panelen bovendien parallel geschakeld (individueel). De kosten van micro-omvomers liggen vaak een stuk hoger dan bij het plaatsen van één centrale omvormer.

Power-optimizer

Een power-optimizer is een manier om zonnepanelen parallel (individueel) te schakelen. Werkt één paneel minder goed, door bijvoorbeeld schaduwval, dan hebben de andere panelen hier geen last van. Bij alle panelen wordt dan een extra kastje (power-optimizer) achter het paneel geplaatst. In de woning is een speciale omvormer nodig die kan communiceren met de power-optimizers achter de panelen.

Nieuwe ontwikkeling

Een nieuwe ontwikkeling zijn de selective deployment optimizers. Hierbij is het mogelijk om één enkel paneel of een groep panelen die van negatieve invloed kunnen zijn op het systeem te voorzien van optimizers. Dit kan kosten schelen, omdat niet elk paneel van een optimizer hoeft te worden voorzien.

Ook op een westelijk of oostelijk gelegen dakvlak zullen zonnepanelen nog een heel leuk rendement opleveren. Uiteraard zal een zonnepaneel op een zuidelijk gelegen dak meer produceren dan een paneel op een westelijk of oostelijk gelegen dak. Dit betekent echter niet dat het plaatsen van zonnepanelen hier niet interessant is. De vuistregel voor oriëntatie van zonnepanelen is over het algemeen genomen dat de panelen direct op het westen en het oosten geplaatst kunnen worden en overal tussen het westen en oosten in.

Wanneer de woning in eigendom is, dan zullen de zonnepanelen vrijwel altijd onder de bestaande opstalverzekering meeverzekerd zijn. Controleer dit van te voren en breng de verzekeraar op de hoogte van het aanbrengen van de zonnepanelen! Bij een huurwoning heeft de huurder geen opstalverzekering, maar kunnen de panelen mogelijk wel meeverzekerd worden in de inboedelverzekering. Neem hiervoor contact op met de verzekeraar.

Wanneer de zonnepanelen elektriciteit leveren, dan zal dit in eerste instantie gebruikt worden door apparatuur in de woning. Is de apparatuur voorzien van voldoende elektriciteit en is er elektriciteit over? Dan zal dit worden teruggeleverd aan het net. Dit terugleveren van elektriciteit aan het net noemen we salderen. Dit ligt vast in de Elektriciteitswet (1998 - artikel 31c lid 2). De elektriciteitsmeter zal registeren hoeveel er in één jaar tijd teruggeleverd wordt aan de energiemaatschappij (bij een ouderwetse draaischijfmeter/ferrarismeter wordt dit direct verrekend). De energiemaatschappij zal dit verrekenen op de eindafrekening (jaarnota). Tot het eigen verbruik zal de maatschappij dit verrekenen voor het afgesproken tarief per kWh. Dit tarief per kWh bestaat uit het leveringstarief, de energiebelasting, en de btw. Dit zijn variabele kosten en zijn te herkennen op de specificatie van de jaarnota aan het feit dat deze berekend worden op basis van het aantal verbruikte kWh-en. Vanaf 1 januari 2023 is de Opslag Duurzame Energie (ODE) een onderdeel geworden van de algemene energiebelasting op stroom en gas en dus geen aparte kostenpost meer op je energierekening. 

Een voorbeeld: 
Stel dat een huishouden per jaar 3.000 kWh verbruikt aan elektriciteit en 2.000 kWh teruglevert aan het elektriciteitsnet. Dan zal de energiemaatschappij dit met elkaar verrekenen en in de jaarnota 1.000 kWh aan kosten opnemen. De besparing van de bewoner is dan (op basis van een voorbeeldtarief van 22?eurocent per kWh) € 440,-. 

Wanneer we dit omdraaien en het huishouden verbruikt 2.000 kWh aan elektriciteit, maar de zonnepanelen leveren 3.000 kWh terug aan het elektriciteitsnet, dan is er een 'overproductie' van 1.000 kWh. Voor deze 1.000 kWh mag de energiemaatschappij zelf bepalen welke vergoeding de bewoner krijgt. Dit kan bij een budgetmaatschappij 3 - 5 eurocent zijn, maar bij een 'groene' energiemaatschappij oplopen tot 10 tot 14 eurocent per kWh. Het kan dus best de moeite waard zijn om uit te zoeken welke energiemaatschappij de hoogste vergoeding geeft voor 'overproductie'. 

Terugleverkosten 
Steeds meer energiebedrijven brengen terugleverkosten in rekening: als zonnepaneelbezitter betaal je dan een maandelijks bedrag aan het energiebedrijf voor het terugleveren van stroom. Dit kan over het aantal terug geleverde kWh’s zijn, dit gaat vaak in stappen van 500 of 1000 kilowattuur teruglevering. Bedrijven die geen kosten rekenen voor terugleveren kiezen vaak voor een verhoging van het vastrecht of het verwijder van de loyaliteitsbonus bij zonnepaneel bezitters 

Het is dus goed om van tevoren na te denken over het aantal benodigde zonnepanelen. Meer informatie hier over is te vinden bij de vraag:?Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig? 

Salderingsregeling blijft bestaan 
Het kabinet wilde de salderingsregeling vanaf 2025 tot 2031 stap voor stap afbouwen naar 0%. De Eerste Kamer heeft tegen dit wetsvoorstel gestemd, waardoor de salderingsregeling vooralsnog blijft bestaan in de huidige vorm. De looptijd van deze wet is tot 2031. 

Een eerste indicatie om te bepalen hoeveel zonnepanelen er nodig zijn is het jaarverbruik. Op de jaarlijkse afrekening van de energiemaatschappij staat aangegeven hoeveel elektriciteitsverbruik er in één jaar tijd is geweest. Dit wordt aangegeven in kWh (kilowattuur). Door de huidige regelgeving is het niet aan te raden om meer energie op te wekken dan er in één jaar tijd wordt verbruikt (meer informatie over het onderwerp salderen is te vinden bij de vraag: Wat is salderen?).

Uiteraard is het wel verstandig om rekening te houden met wijzigingen in het huishouden. Gaan de kinderen het huis uit en gaat er minder energie verbruikt worden? Dan kan het verstandig zijn om daar alvast rekening mee te houden. Aan de andere kant zou het ook zomaar kunnen dat er in de toekomst meer energie verbruikt gaat worden. Wordt de gaskookplaat vervangen door een inductiekookplaat? Komt er een elektrische fiets, elektrische auto of (hybride) warmtepomp? Dan zal het energieverbruik stijgen.

Naast het huishoudelijke verbruik zijn er ook andere factoren die een rol spelen in het aantal benodigde zonnepanelen. Wat is bijvoorbeeld het vermogen van de zonnepanelen, zijn er schaduwfactoren rondom de woning, wat is de oriëntatie van de zonnepanelen, et cetera. Bespreek dit met de installateur. Meer informatie over de productiviteit van zonnepanelen is te vinden bij de vraag Wat gaan mijn zonnepanelen produceren?

De uiteindelijke productie van een set zonnepanelen is van meerdere factoren afhankelijk. Factoren die een hier een rol in spelen zijn onder andere:

• Vermogen van het zonnepaneel;
• Locatie van de woning (aantal zonuren);
• Oriëntatie van het dakvlak;
• Hellingshoek van het dak;
• Schaduw op het systeem;
• Schakeling van de zonnepanelen (serieel t.o.v. parallel);
• Leeftijd van het zonnepaneel (degradatie).

Door de hierboven omschreven factoren is geen enkele situatie in Nederland gelijk. Een installateur zal op basis van deze factoren berekenen hoeveel het systeem gaat produceren en hoeveel zonnepanelen er nodig zijn. Laat daarom een offerte op maat maken en een installateur oordelen over de specifieke situatie.

Een gemiddeld zonnepaneel van 99 cm x 165 cm weegt circa 19 kg. Op een schuin dak worden aluminium beugels en rails gebruikt om het zonnepaneel te bevestigen, hierdoor zal het totale gewicht iets hoger worden. Per vierkante meter komt dit dan uit op circa 12 kg. De meeste hellende daken zullen dit gewicht prima kunnen dragen. Dit is niet bij alle daken het geval. Bij een ouder dak of een dak met houtrot zal goed gekeken moeten worden naar de constructie. In dit soort gevallen is het verstandig om een constructeur in te schakelen.

Bij een plat dak ligt dit anders. Bij een plat dak zullen frames gebruikt worden om de panelen onder een (lichte) hellingshoek op het dak te plaatsen. Er zijn verschillende soorten frames in de handel. Er zijn frames met open zij- en achterkant en er zijn frames waarbij de zij- en achterkant zijn dichtgezet met een aluminium plaat. Daarnaast kunnen de frames ook aan de zij-, voor- en achterkant aan elkaar worden gekoppeld. Door het dichtzetten van de zij- en achterkant en het onderling koppelen van de zonnepanelen is minder ballast nodig om het systeem op haar plek te houden. Tevens zal de benodigde ballast verschillen per woning. Dit is afhankelijk van o.a. de omliggende bebouwing, hoogte van het gebouw, windzonegebied, et cetera. Een installateur zal altijd een gedegen berekening moeten maken over de te gebruiken ballast. Bij twijfels over de draagkracht van het dak zal een constructeur op basis van deze ballastberekening kunnen oordelen of de constructie het gewicht kan dragen.

In de meeste gevallen is geen (omgevings-)vergunning nodig voor plaatsing van zonnepanelen of zonnecollectoren. Soms is een vergunning wel nodig. Bijvoorbeeld als het niet past in het plaatselijke bestemmingsplan. Ben je in het bezit van een monumentaal pand of woon je in een beschermd dorps- of stadsgezicht? Dan gelden er andere regels. In veel gevallen is het plaatsen van zonnepanelen vergunning plichtig. Een vergunningscheck kan worden gedaan op www.omgevingsloket.nl of neem een kijkje op de kaart van de Rijksoverheid met beschermde dorps- en stadsgezichten.

Weet je niet zeker of jouw woning onder een beschermd stads- of dorpsgezicht valt? Neem dan contact op met de afdeling vergunningen binnen jouw gemeente. Hierbij is het belangrijk om te vragen naar de afdeling vergunningen binnen de gemeente. Het Duuzaam Bouwloket is een externe organisatie en kan geen uitspraken doen over vergunningtechnische zaken.

Het plaatsen van zonnepanelen op een dak is in veel gevallen vergunningsvrij (zie bovenstaande vraag: Heb ik een vergunning nodig voor het plaatsen van zonnepanelen?). Het plaatsen van zonnepanelen anders dan op het dak is nagenoeg altijd vergunning-plichtig. Een omgevingsvergunning aanvragen kan via www.omgevingsloket.nl.

Ook zonder eigen vermogen is het mogelijk om zonnepanelen te plaatsen. Je kunt een lening/financiering afsluiten om de zonnepanelen aan te schaffen, maar het is ook mogelijk om zonnepanelen te huren.

Lening

Via de subsidiecheck op onze website kan je controleren of er binnen jouw gemeente een duurzaamheidslening beschikbaar is. Vaak is een lening afsluiten bij de gemeente gunstiger dan bij de landelijke overheid. Indien jouw gemeente geen duurzaamheidslening beschikbaar heeft, dan is het ook mogelijk om een lening aan te gaan bij het Nationaal Warmtefonds. In sommige provincies is sprake van een extra rentekorting. 

Zonnepanelen huren

Het is tegenwoordig ook mogelijk om zonnepanelen te huren. Het voordeel van het huren van zonnepanelen is dat je geen omkijken hebt naar het systeem. De verhurende partij is verantwoordelijk voor de goede werking van het systeem. Gaat er iets kapot? Dan zal de verhurende partij dit oplossen. Je betaalt een vast bedrag per maand voor de huur van het systeem en de besparing op de energierekening is normaal gesproken hoger dan het te betalen maandbedrag. Hierdoor is het mogelijk om zonder investeringskosten groene zonnestroom van het eigen dak te halen. Wil je in contact komen met een partij om zonnepanelen te huren? Neem dan contact op met één van onze adviseurs.

Indien de oude zonnepanelen nog werken, dan zou je deze panelen tweedehands kunnen aanbieden op een verkoopsite voor particulieren. Mogelijk kan je de zonnepanelen op deze manier nog een tweede leven geven. Indien de panelen niet meer werken kan je de zonnepanelen inleveren bij de milieustraat van jouw gemeente. Als particulier mag je tot maximaal 20 zonnepanelen inleveren.

Door de zonnepanelen in te leveren kan tot circa 96% van het zonnepaneel gerecycled worden. Hierdoor zijn nagenoeg alle materialen die in een defect of verouderd zonnepaneel zijn verwerkt opnieuw bruikbaar. In een zonnepaneel zijn materialen als aluminium, koper, zilver, glas en plastics verwerkt.

Helaas is dit niet het geval. Zodra de elektriciteit uitvalt en er dus geen netspanning meer is zal ook de omvormer automatisch uitschakelen. Alleen met een accu (en een geschikte omvormer) kan er voor worden gezorgd dat je tijdens een stroomstoring bent voorzien van elektriciteit. Accu’s zijn op dit moment nog vrij prijzige investeringen. 

De zonnepaneleninstallatie op een plat dak trekt niet per definitie meeuwen aan, maar afhankelijk van het montagesysteem kunnen meeuwen wel beschutting zoeken achter de panelen. Het is daarom aan te raden om een montagesysteem aan te schaffen, waarbij de zij- en achterkant van het framewerk wordt dichtgezet met plaatmateriaal. Het plaatmateriaal is er om voor te zorgen dat de panelen minder vatbaar zijn voor windvang, maar hierdoor wordt het ook erg lastig voor een meeuw om achter het paneel te komen.

Dit hangt er van af hoeveel elektriciteit je verbruikt en hoeveel elektriciteit wordt afgedekt met de winddelen. Er is afgesproken dat de energieleverancier eerst de zonnepanelen zal salderen en daarna de winddelen zal verrekenen. Als er door het salderen dus minder stroom te verrekenen is, dan kunnen de winddelen niet meer verrekend worden. Hierdoor worden de winddelen nutteloos als het gaat om het rendement.

Wanneer je slechts een gedeelte van de elektriciteit die het huishouden verbruikt afdekt met winddelen, dan kan je voor het overige gedeelte zonnepanelen aanschaffen. Je kunt er ook voor kiezen om de winddelen te verkopen. Gebruikte winddelen mogen worden verkocht op 1 maart en 1 september. Neem op tijd contact op met de leverancier over de randvoorwaarden voor het verkopen van de winddelen. Gebruikte winddelen worden verkocht voor een lagere prijs dan ze origineel zijn aangekocht, omdat de windmolen waar de winddelen een aandeel in zijn al een periode heeft gedraaid.

Door de sterke groei van duurzame opwek van wind- en zonne-energie kan in bepaalde delen van Nederland het net deze elektriciteitsproductie niet aan. Er is in die gevallen te weinig capaciteit op het net beschikbaar om met name grote projecten aan te sluiten. Bij grote projecten moet gedacht worden aan honderden zonnepanelen op een bedrijfspand of in een veldopstelling. Ook kan door netcongestie op bepaalde piekmomenten stroom niet worden terug geleverd aan het net. De Nederlandse netbeheerders werken hard aan oplossingen voor deze problemen. 

Op dit moment is de invloed van netcongestie op een particuliere zonnepaneleninstallatie zeer beperkt. In de meeste gebieden in Nederland zal netcongestie geen invloed hebben op de opbrengst van de zonnepanelen. Er zijn echter enkele gebieden waar dit wel (een beperkte) invloed zal hebben op de opbrengst. Dit speelt met name in de uiteinden van ons elektriciteitsnetwerk, bijvoorbeeld in de kop van Noord-Holland en in de oostelijke provincies. In de praktijk zal netcongestie kunnen betekenen dat op zeer zonnige dagen, meestal rond het middaguur, de omvormer tijdelijk uitschakelt. Dit is meestal slechts tien minuten, waarna de omvormer weer opnieuw aangaat. Hierdoor blijft de invloed op de totale jaaropbrengst beperkt en is dit zeker geen reden om geen zonnepanelen aan te schaffen. 

Ook installateurs hebben een rol om de jaarlijkse opbrengst te maximaliseren. Het helpt bijvoorbeeld om de panelen, indien mogelijk, in een oost-west opstelling te zetten in plaats van alle panelen op het zuiden. Hierdoor wordt de opbrengst van de zonnepanelen meer over de dag uitgespreid. Ook worden omvormers steeds slimmer. De meeste omvormers schakelen zichzelf circa 10 minuten uit wanneer de netspanning te hoog oploopt, om daarna weer te herstarten en te kijken of de netspanning het weer toelaat om stroom terug te leveren. Er zijn nu inmiddels ook merken op de markt die niet volledig pauzeren, maar de productie van elektriciteit wat terug schroeven en hierdoor nog wel deels stroom terug kunnen leveren aan het net. Naast deze oplossingen zijn er nog een aantal mogelijkheden die een installateur kan uitvoeren. Een gecertificeerd installateur zal hiervan op de hoogte zijn. Ga daarom altijd in zee met een gecertificeerd installateur en bespreek met de installateur wat hiervoor de mogelijkheden zijn. 

Als bewoner is het ook mogelijk om hier wat sturing aan te geven. Zet bijvoorbeeld de wasmachine of vaatwasser aan op het moment dat er veel zon schijnt. Hoe meer energie er direct wordt gebruikt door apparatuur in de woning(en), hoe lager de spanning blijft. 

Zonnepanelen zullen, mits goed aangesloten, geen storingen veroorzaken op het elektriciteitsnetwerk of op het radioverkeer. Om er zeker van te zijn dat alles goed en storingsvrij wordt aangesloten is het van belang om een gecertificeerd installateur in de arm te nemen. Een gecertificeerd installateur heeft de juiste papieren om in een meterkast aansluitingen te verrichten. Bovendien zal een gecertificeerd installateur rekening houden met een juiste installatie op het dak om storingen op het radioverkeer te voorkomen.

Vanuit het Agentschap Telecom is een document gepubliceerd waarin de knelpunten worden uitgelegd inzake storingen op het radioverkeer. Het document is te lezen door op de volgende link te klikken: Voorkom storingen door zonnepanelen

Dit kan van gemeente tot gemeente verschillen. Om te controleren of er in jouw gemeente subsidie is voor het aanschaffen van zonnepanelen kan je de subsidiecheck doen op onze website.

Tot 1 januari 2023 was het mogelijk voor particulieren om de Btw via een administratief proces terug te vragen bij de Belastingdienst. Per 1 januari 2023 heeft de Rijksoverheid besloten het Btw tarief van 21% op materialen en arbeid naar 0% te verlagen. Een installateur zal de offerte en/of factuur uit brengen met 0% Btw. Het is daardoor niet meer nodig om de Btw terug te vragen.

Het btw-nultarief geldt alleen voor zonnepanelen die worden geïnstalleerd op woningen of bijgebouwen van een woning, bijvoorbeeld een schuur. Een garage, serre, aan- of uitbouw, vakantiewoning, postcoderoosproject en appartementencomplex met een Vereniging van Eigenaren vallen ook onder het nultarief. Ook een pand met een woon- en werkfunctie valt onder het nultarief.

Het btw-nultarief geldt ook voor bijvoorbeeld de aanleg van kabels, het montagemateriaal, optimizers, omvormers en voor de aanpassing van de meterkast. Voor werkzaamheden zoals een dakversteviging voor de zonnepanelen of de installatie van een warmtepomp die op zonne-energie gaat draaien blijft het btw-tarief van 21 procent gelden.

Over BIPV-panelen (in het gebouw/dak geïntegreerde zonnepanelen) geeft de belastingdienst aan dat het btw-tarief van 21 procent blijft gelden voor geïntegreerde zonnepanelen die ook fungeren als dakbedekking.

Wanneer je een jaaromzet van minimaal 1.800 euro uit zijn zonnepanelen haalt of de installatie heeft een vermogen van minimaal 10.000 wattpiek, dan ziet de Belastingdienst deze persoon als btw-ondernemer. In dat geval moet diegene zich als btw-ondernemer aanmelden bij de Belastingdienst en wel btw-aangifte doen. Hiervoor bestaat de kleineondernemersregeling (KOR).

Het kan natuurlijk voorkomen dat jouw vraag over zonnepanelen er (nog) niet tussen staat. Neem telefonisch contact op met één van onze adviseurs op 072 - 743 39 56 of stuur ons een email met jouw vraag via het contactformulier, dan helpen wij je zo snel mogelijk!

Wanneer je zonnepanelen, een warmtepomp of elektrisch wilt gaan koken kan het zijn dat je een zwaardere aansluiting nodig hebt in de meterkast. Een installateur kan met u bekijken of een verzwaring in uw situatie nodig is. Via www.duurzaambouwloket.nl/bedrijven-zoeken kunt u installateurs in de buurt vinden.

Wanneer stroomaansluiting verzwaren?
1x30A ,1x35A, 1x40A kan geschikt zijn voor een klein aantal zonnepanelen en is met een kookgroep in de meterkast meestal genoeg voor elektrisch koken. Voor elektrisch laden of een warmtepomp is dit vaak niet genoeg. Als u combinatie van verduurzamingsmaatregelen wil plaatsen (zonnepanelen, koken, laadpaal en/of warmtepomp), is altijd een 3-fase 3x25A aansluiting wenselijk.

Vermogen bij aansluitcategorie
Bij een bepaalde aansluiting hoort een maximaal vermogen dat op de aansluiting kan. Hieronder vindt u het maximaal vermogen bij de aansluiting:

Om het wat begrijpelijker te maken zou ik die laatste zin wat aanpassen: Het maximaal vermogen van bijvoorbeeld 17.000 Watt op een 3x25A hoofdaansluiting houdt in dat er tot 17.000 Watt aan apparatuur tegelijk kan aan staan. Dat zijn bijvoorbeeld 8 volle waterkokers met water die tegelijk aan staan. Dat gebeurt natuurlijk niet heel vaak.
Zet u meer aan? Dan overbelast u de aansluiting en is er kans dat de hoofdautomaat in de meterkast  'springt'  waardoor u geen stroom meer heeft.

Een verzwaring van uw stroomaansluiting vraagt u aan via www.mijnaansluiting.nl.