Wij krijgen regelmatig vragen binnen over waterstof als duurzame vervanger voor aardgas. Is waterstof de oplossing om van het aardgas af te gaan? Kunnen we onze huizen in de toekomst verwarmen met waterstof? Zijn er al praktijkvoorbeelden? Dit zijn slechts enkele van de vragen die wij horen. Een duidelijk antwoord is er nog niet, maar op deze pagina vertellen wij je alvast meer over wat er bekend is over waterstof en de ontwikkelingen.
Wat is waterstof?
Waterstof (H) is het meest voorkomende element in ons heelal. Het waterstofmolecuul (H2) is vrij eenvoudig te maken uit water met behulp van (duurzaam opgewekte) elektriciteit. Er wordt al geruime tijd onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van en toepassingsgebieden voor waterstof, maar het is nog niet écht tot een doorbraak gekomen. Waterstof is mogelijk, samen met elektriciteit, dé energiedrager van de toekomst. Het is goed te transporteren en grootschalig ondergronds op te slaan.
Waterstof wordt op dit moment gemaakt door aardgas te ‘kraken’ met stoom. Daarbij wordt het methaanmolecuul (CH4) gescheiden in waterstof (H2) en koolstof (C). Hierbij komt veel CO2 vrij en bovendien kost het veel energie om te maken. Dit noemen we grijze waterstof. Wanneer de CO2 wordt afgevangen en opgeslagen noemen we dit blauwe waterstof. Indien de waterstof op een volledig duurzame wijze wordt geproduceerd noemen we dit groene waterstof. Om Nederland op grootschalige wijze van groene waterstof te voorzien is dus een grote hoeveelheid duurzame energie nodig. Op dit moment wekken we in Nederland bij lange na nog niet voldoende duurzame stroom op om genoeg groene waterstof te produceren.
Waterstof in de praktijk
In de gebouwde omgeving wordt druk geëxperimenteerd. Cv-ketel producenten werken aan een waterstof-gebaseerd verwarmingssysteem voor consumenten op basis van een brandstofcel, waarbij tegelijkertijd warmte en elektriciteit wordt opgewekt. Gasunie zet in Groningen de elektriciteit van 5.000 zonnepanelen om in waterstof als opslag voor energie. Hiervoor wordt een power-to-gas-installatie gebouwd. Dit experiment is interessant, omdat het informatie kan opleveren over in hoeverre waterstof geschikt is bij bestaande (oudere) woningen, die anders alleen met kostbare ingrepen geschikt zijn te maken voor duurzame energie.
Tevens is begin 2019 in de Rotterdamse deelgemeente Rozenburg een proef van start gegaan met het inzetten van waterstof als bron voor verwarming van huizen. Het plan is om lokaal waterstof te produceren met groene stroom. In een woonblok in Rozenburg worden twee nieuwe cv-ketels geplaatst die helemaal op waterstof draaien. Experts verwachten dat het nog een flink aantal jaren kan duren voordat van deze proefprojecten de stap kan worden gezet naar een grootschalige uitrol.
Is waterstof al interessant voor woningeigenaren?
Op dit moment is waterstof (nog) geen medium om energie op te slaan. Het kost (nu nog) te veel energie om waterstof te produceren, circa 50 kWh om een kilo waterstof te maken. Dit levert slechts 20 kWh op als het weer wordt omgezet naar elektriciteit. Er is dus sprake van een energieverlies van 60%. Om voldoende groene waterstof te produceren zal er de komende jaren gigantisch veel extra capaciteit aan groene energie van windmolens en zonnepanelen bij geplaatst moeten worden. Bovendien is de verwachting dat bij productie van voldoende groene waterstof dit eerst ingezet zal worden om de huidige (blauwe) waterstofvraag (op basis van aardgas) van de industrie te vervangen. In de industrie is hoogwaardige energie / hoogwaardige warmte essentieel voor o.a. de productieprocessen. Hoogstwaarschijnlijk zal waterstof überhaupt pas na 2030 een rol van betekenis kunnen gaan spelen voor woningeigenaren. Dat is natuurlijk geen reden om af te wachten en niets te doen. Je kan je woning in ieder geval alvast voorbereiden op de toekomst en er lekker comfortabel bij te zitten. Ongeacht hoe de woning verwarmd wordt, het is altijd een goede stap om te zorgen dat de isolatie en ventilatie van je woning goed in orde is.
Ondertussen volgen wij de ontwikkelingen op de voet.