Energie besparen met het

Vervangen van de ventilatiebox

Er zijn veel verschillende soorten ventilatie units op de markt met verschillende functies en mogelijkheden. Zoals al een aantal keer aangegeven op deze pagina is het probleem met oude ventilatieboxen dat deze veelal nog werken met een wisselstroommotor. Deze ventilatieboxen op wisselstroom verbruiken veel meer energie dan een nieuw model met gelijkstroommotor. Dit kan een flinke reductie geven op het verbruik van de ventilatie unit. Dit kan oplopen tot wel 60% minder stroomverbruik dan bij de oude ventilatieboxen, waardoor binnen een aantal jaren de investering is terugverdiend. De nieuwe boxen zijn bovendien een stuk stiller en energiezuiniger.

De bedieningsmogelijkheden voor de ventilatieboxen zijn verschillend. In de praktijk is bij oude ventilatieboxen vaak nog conventionele schakeling aanwezig (via een bedrading). Wanneer deze worden vervangen door een energiezuinige ventilatiebox (gelijkstroom) zal veelal draadloze schakelapparatuur worden toegepast met radiofrequentie (RFT) bedieningsschakelaar(s). Hierdoor zijn schakelaars op meerdere plekken te plaatsen.

De moderne boxen zijn tevens uit te rusten met sensoren. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een luchtvochtigheidsensor of een CO2 sensor.

Met een luchtvochtigheidsensor zal de ventilatiebox automatisch meer lucht afzuigen uit een vochtige ruimte indien de luchtvochtigheid op een te hoog niveau komt. CO2 is een indicator voor voldoende luchtverversing in een woning. Uit onderzoek blijkt dat in veel woningen het CO2 gehalte op een te hoog niveau ligt en de luchtverversing onder het gewenste gezonde niveau blijft. Met een CO2 sensor kan de ventilatiebox automatisch sturen op een gezond binnenklimaat.

• De ventilatiebox dient bevestigd te worden aan een draagkrachtige wand, plafond/vloer.
• Indien je al een energiezuinige gelijkstroom ventilatiebox hebt dien je deze uiteraard pas te vervangen wanneer deze aan het einde van zijn economische levensduur is. Wanneer je een oude wisselstroom ventilatie unit hebt is directe vervanging wel interessant in verband met de stillere werking en het lagere verbruik.
• De installateur dient de installatie te verrichten conform de geldende NEN-normen met betrekking tot veiligheidsbepalingen en ventilatie eisen van woongebouwen.

• Wanneer de ventilatiebox niet is geïnstalleerd door een gecertificeerde installateur vervalt vaak de fabrieksgarantie. Kies daarom altijd een gecertificeerd installateur;
• Wanneer de ventilatiebox niet is onderhouden zoals vermeld in de gebruiks- en/of installatiehandleiding vervalt veelal de fabrieksgarantie;
• Kies een energiezuinige ventilatiebox met gelijkstroommotor;
• Kies een ventilatiebox met verschillende schakelstanden en eventueel een timerfunctie;
• Mocht de capaciteit verhoogd moeten worden, probeer dan eerst de ventilatieventielen in de woning verder open te zetten alvorens het toerental van de ventilatie unit te verhogen. Een verhoging van het toerental van de motor heeft namelijk een hoger energieverbruik en een hoger geluidsniveau tot gevolg;
• Stel de regeling van het ventilatiesysteem af op de ventilatiebehoefte:
  - Stand 1: bij aanwezigheid van 1 persoon of wanneer niemand aanwezig is
  - Stand 2: voor overdag/’s nachts bij aanwezigheid van meer dan 1 persoon
  - Stand 3: voor/tijdens koken, douchen/baden of wanneer veel mensen aanwezig zijn (zoals bijvoorbeeld bij een verjaardag).
• Zorg ervoor dat het filter van de ventilatiebox jaarlijks wordt schoongemaakt;
• Laat de ventilatiekanalen één maal per 6 tot 8 jaar reinigen, zie voor meer informatie over dit onderwerp onze pagina over het reinigen van ventilatiekanalen;
• Zorg ervoor dat je het ventilatiesysteem nooit uit zet! Uitzondering is in het geval een ramp of gedurende het onderhoud van het systeem;
• Maakt de ventilatiebox veel geluid/herrie? Laat dan een monteur naar het systeem kijken.

Ja, dit is absoluut nodig. Ventilatieboxen worden veelal onvoldoende onderhouden. Het schoonmaken en/of nakijken wordt in veel huishoudens vergeten. Hierdoor neemt in de loop der jaren het vermogen van de ventilatie unit af en kan ook de luchtkwaliteit in de woning verslechteren. Zorg dat de box uit staat bij het schoonmaken! Trek de stekker uit het stopcontact en wacht hierna nog minimaal 10 seconden. De ventilator zal na het uitzetten van de box altijd namelijk nog even nalopen!

Hierna kan je met een stofzuiger loszittend vuil verwijderen. Hardnekkig vuil kan met een platte schroevendraaier voorzichtig worden los gestoken. Verwijder hierna eventuele laatste resten met een vochtige doek en borstel de ventilator helemaal schoon.

Wees voorzichtig bij het schoonmaken en forceer niets. Een ventilator is in de fabriek uitgebalanceerd en zal bij beschadiging mogelijk meer lawaai kunnen gaan maken.

Het kan voorkomen dat na het opnieuw aanzetten van de ventilator vuil los komt wat je over het hoofd hebt gezien. Dit is meestal hoorbaar en dan is het raadzaam om het reinigingsproces opnieuw te doorlopen.

Het is tevens aan te bevelen om jaarlijks de ventilatieventielen en de ventilatieroosters in het kozijn schoon te maken. De ventilatiekanalen worden vaak vergeten, deze dienen één keer in de 6 á 8 jaar te worden gereinigd, zie voor meer informatie over dit onderwerp onze pagina over het reinigen van ventilatiekanalen. Een belangrijk aandachtspunt bij het reinigen van de ventilatieventielen is dat je deze niet verwisselt, op een andere manier terugplaatst of de capaciteit instelling van het ventiel wijzigt door de opening te vergroten of te verkleinen. 

Voor het vervangen van een ventilatiebox in een woning met een ventilatiesysteem type C (natuurlijke aanvoer en mechanische afvoer van lucht) heeft een gecertificeerd installateur een paar uur nodig. Het is dus een kleine ingreep die weinig tot geen overlast bezorgt. 

De kosten voor een ventilatiebox verschillen per merk, type en opties (luchtvochtigheid en/of CO2 sensor). Wanneer je de plaatsing overlaat aan een gecertificeerd installateur zullen de prijzen in de buurt komen van onderstaande:

• Wanneer je een oude ventilatiebox laat vervangen door een nieuw standaard exemplaar moet je denken aan circa € 400,- tot € 600,- inclusief installatie en BTW;
• Een extra draadloos bedieningspaneel voor in bijvoorbeeld de badkamer kost circa € 50,- tot € 75,-;
• Vaak is het mogelijk om voor een kleine meerprijs direct de ventilatiekanalen te laten reinigen, denk hierbij aan circa € 50,- tot € 75,- meerkosten;
• Een box met vochtsensor zal circa € 50,- tot € 75,- meer kosten dan een box zonder vochtsensor;
• Een box met vochtsensor en CO2 sensor (dit is vaak gecombineerd) kost circa € 100,- tot € 150,- meer dan een box zonder deze sensoren.

Als je last hebt van lawaai van de ventilatiebox kan het helpen om de ventilatiebox schoon te (laten) maken. Blijft het geluid aan houden? Laat dan een specialist/installateur naar het systeem kijken. Dit moet geen reden zijn om het systeem uit te schakelen, voldoende ventilatie is namelijk zeer belangrijk voor een gezond binnenklimaat! Mogelijk kan een installateur dit verhelpen door onderhoud te plegen en/of het systeem opnieuw in te stellen.

Na langdurig gebruik kan de ventilator meer lawaai gaan maken en helpt ook reinigen niet meer. Je kan dan overwegen een nieuwe ventilator aan te schaffen. De technische levensduur van een ventilator wordt gesteld op circa 16 jaar. Bespreek dit met de installateur.

Als door de gemeente wordt aangegeven dat ramen en deuren gesloten moeten worden, bijvoorbeeld in het geval van een grote brand in de omgeving, dan moet de ventilatiebox ook uitgeschakeld worden. Trek de stekker uit het stopcontact of schakel de groep waar de box op staat uit. Het is raadzaam om van te voren duidelijk te hebben welke groep dit is. Plak hier bijvoorbeeld een sticker bij.

Het vervangen van een ventilatiebox is een gemakkelijke ingreep voor de installateur, maar kan ook zelf uitgevoerd worden. Echter, vaak staat in de gebruikers/installatiehandleiding omschreven dat de fabrieksgarantie vervalt op het moment dat de ventilatiebox niet is geïnstalleerd door een gecertificeerde installateur. Voor een veilige aansluiting met garantie op de aansluiting en de ventilatie unit is het aan te bevelen te kiezen voor een gecertificeerde installateur.

Om veilig te kunnen werken dient de stekker te worden losgekoppeld en de groep(en) in de meterkast uit te worden gezet. De oude ventilatiebox is veelal met een aantal schroeven vastgekoppeld en de buizen/slangen voor luchtafvoer met een klemverbinding. Wanneer deze zijn losgekoppeld kan je de nieuwe box plaatsen en gemakkelijk weer vastzetten. Het kan zijn dat de nieuwe ventilatiebox net niet past op de plek van de oude ventilatie unit. Zorg er in ieder geval dat je bij voorkeur in een gesloten ruimte (i.v.m. geluid)  met de juiste materialen de ventilatiebox aan een voldoende draagkrachtige wand, plafond of vloer bevestigd.

Het is aan te bevelen bij een nieuwe ventilatiebox te kiezen voor een unit met verschillende schakelstanden. In de woningbouw wordt hierbij vaak de perilex stekker / wandcontactdoos toegepast voor het aansluiten van de voeding van een mechanisch ventilatiesysteem met meerdere standen.  Houdt hierbij het schakelschema aan wat wordt meegeleverd door de leverancier (installatiehandleiding). Let op! Dit aansluitschema kan per leverancier verschillen! Wanneer je zelf de installatie en aansluiting doet van de ventilatiebox en perilex stekker geldt dus meten is weten en gissen is missen! Met een beetje geduld en een spanningsmeter moet je hier uitkomen. Voor het aansluitschema van ventilatieboxen wordt veelal het volgende schema aangehouden:

N: hierop wordt de nul klem aangesloten
L1: de vaste voeding voor ventilatiestand laag
L2: de geschakelde voeding voor de middelste ventilatiestand
L3: de geschakelde voelding voor de hoogste ventilatiestand.

LET OP: Dit schema kan per leverancier en type verschillen!

Dit kan van gemeente tot gemeente verschillen. Om te controleren of er in jouw gemeente subsidie is voor het vervangen van een ventilatiebox kan je de subsidiecheck doen op onze website.

Het kan natuurlijk voorkomen dat jouw vraag over het vervangen van een ventilatiebox er (nog) niet tussen staat. Neem telefonisch contact op met één van onze adviseurs op 072 - 743 39 56 of stuur ons een email met jouw vraag via het contactformulier, dan helpen wij je zo snel mogelijk!