Toegepaste maatregelen:

• Buitenzijde gevel voorzien van schilderwerk Thermoshield Exterieur (circa 10% energiebesparing)
• Dak geïsoleerd met Unilin dakplaten (Rc 2,5 m2.K/W)
• Heatpipes (dubbelwandig) 80 stuks (4x20stuks)
• 46 geïntegreerde JA Solar zonnepanelen 265 WP met power optimizers (30 stuks zuid, 16 stuks oost),
• SolarEdge omvormer
• Daikin hoge temperatuur warmtepomp (HT) tweetraps 16 kW
• Nordica hout cv kachel + kookfunctie   15 kW
• 800 liter buffervat
• Monitoringssysteem / meters
• Radiatorventilatoren
• LED-verlichting
• Elektrisch koken
• Warmtepompdroger en zuinigere koelkast
• Nog op de planning: Recycle douche met stortregen (15 liter per minuut), maar 80% energiebesparing en 90% water besparing vergeleken met een reguliere douche.

1. Waarom heb je je woning gerenoveerd? Wat gaf de doorslag?

Omdat ik van het houthakken af wilde en er heel veel stof en vuil vrij kwam bij het gebruik van de houtkachel. Dit leidde tevens tot irritatie en voor mij de aanleiding om hier wat aan te doen. De houtkachel was eerst de voornaamste bron van warmte voor sanitair, water en verwarming. Hiervoor moest er veel hout gestookt worden en dus veel hout worden gehakt. De houtkachel wordt nog wel gebruikt, maar nu nog voornamelijk voor de gezelligheid. Ik kan nu zonder. De renovatie werd ook gestart om ervaring op te doen. De doorslag voor mijn vrouw was voornamelijk dat we de investering in circa 10 jaar zouden terugverdienen, mede dankzij de subsidie. Het grappige is dat de huidige maandelijkse kosten, van de lening voor de duurzame renovatie, lager zijn dan de energiekosten van voor de renovatie.

2. Welke renovaties heb je gedaan/laten doen?

Voordat de renovatie naar nul-op-de-meter plaatsvond, waren er al verschillende energiebesparende maatregelen getroffen. In het begin hadden we een gasverbruik van circa 4000 m3.Toen de houtkachel was geplaatst, werd dit al 3600 m3 en na het plaatsen van een nieuwe CV-ketel en het inregelen van het systeem liep dit terug naar 3200 m3. Een grote slag werd gemaakt door het plaatsen van de hout CV-kachel, de zonnecollectoren (80 heatpipes) en de 800 liter buffervat. De inhoud van het buffervat is berekend op het vermogen van de hout CV-kachel en de zonnecollectoren. Het gasverbruik werd hierdoor circa 1800 m3. In de tussentijd hadden we ook een nieuwe koelkast en warmtepompdroger aangeschaft, waardoor het elektraverbruik ook was afgenomen. Ik heb berekend dat we deze apparaten in ongeveer 1,5 jaar hebben terugverdiend.

Om geheel naar nul-op-de-meter te gaan, is het dak van de woning vervangen met Unilin dakelementen met een Rc-waarde van 2,5 m2.K/W. Hierna zijn er 46 geïntegreerde JA Solar zonnepanelen geplaatst van 265 WP (Wattpiek) per stuk. Totaal vermogen van 12.190 Wattpiek. Waar de zonnepanelen werden gelegd, zijn geen nieuwe dakpannen geplaatst. Deze werden namelijk ook vervangen. Het zonnepanelen systeem is voorzien van SolarEdge poweroptimizers en een SolarEdge omvormer. Hierdoor is de opbrengst per paneel te monitoren en trekt een paneel met een lagere opbrengst, bijvoorbeeld door schaduw of een defect, niet het gehele systeem naar beneden. Dit systeem is wel duurder, maar leidt in onze situatie ook tot een hogere opbrengst.

Er is ook een hoge temperatuur warmtepomp geplaatst met een vermogen van 16kW. In verband met de zoute lucht hier vlak bij de kust is alles bij de buiten-unit heavy-duty gecoat (dubbel gecoat). Het systeem moet wel 15 jaar mee kunnen gaan. Het gehele systeem zorgt er voor dat we geen gas meer nodig hebben. Met de 46 zonnepanelen dekken we het gehele elektraverbruik. Dat houdt in: alle elektra voor de verwarming van de woning, verwarming van het warme tapwater en het elektraverbruik van alle huishoudelijk apparatuur (ook elektrisch koken). Daarnaast laden we er ook de elektrische auto mee op. Nog steeds hebben we een overschot en zijn we dus eigenlijk een energieleverende woning. Op het gehele systeem heb ik diverse meters aangebracht om het systeem te monitoren. Daardoor is het systeem bij te stellen en te verfijnen, maar voornamelijk kan ik er zelf van leren.

3.a. Heb je de renovatie zelf uitgevoerd of heb je deze laten doen door een andere partij?

Ik heb het systeem wel zelf bedacht en ontworpen, maar bedrijven hebben alles geplaatst/aangebracht.

b. Heb je hiervoor nog ergens informatie ingewonnen?

Ik werk zelf bij een installatiebedrijf en ik heb mijzelf heel erg in alle systemen en mogelijkheden verdiept door de jaren heen. Veelal uit eigen interesse, maar tevens voor mijn werk. Heel veel op internet gesurft en gezocht. Daarnaast samen met mijn vrouw regelmatig uren over beurzen gelopen. Ook in België, omdat ze daar meer techniek hadden en voorliepen op het nul-op-de-meter concept. Zo combineerden we dit met een weekendje weg. Dit komt tevens, omdat we hier beiden geïnteresseerd in zijn.

4. Wat is de belangrijkste les die je hebt geleerd over de renovatie?

Je zal zo nu en dan bij moeten stellen, omdat je er achter komt dat iets net niet helemaal werkt op de manier die je in gedachten hebt. Tot 95% gaat het vaak goed, maar de laatste 5% moet je toch in de praktijk bij stellen. En METEN IS WETEN. Door de geplaatste meters heb ik veel informatie verkregen en systemen bij kunnen stellen. Binnenkort wordt het systeem voor de tweede keer bijgesteld. Monitoren is heel belangrijk. Zo kwamen we er bijvoorbeeld door het SolarEdge-systeem achter dat er een zonnepaneel defect was en kon deze vroegtijdig vervangen worden. Wanneer dit zonnepaneel in één systeem (serie geschakeld) zat aangesloten, had dit alle zonnepanelen qua opbrengst naar beneden getrokken. Zo zien we ook dat de onderste rij zonnepanelen, op de oostzijde, in de winter minder opbrengen door de laagstaande zon en de bomen in de omgeving. Wanneer wij geen SolarEdge met power optimizers zouden hebben, dan was het gehele systeem in opbrengst omlaag gegaan. Daar hebben wij nu geen last van.

5. Heeft de renovatie opgeleverd wat je er van te voren van had verwacht?

Ja! Meer zelfs. We houden elektra over. Het systeem is berekend met een worst-case scenario als uitgangspunt. Daarnaast is met het aantal zonnepanelen rekening gehouden met een mooie verdeling op het dak, ook al hadden er bijvoorbeeld 3 zonnepanelen minder geplaatst kunnen worden. Tevens laden we de elektrische auto op en dat is ook een behoorlijke elektriciteitsvreter. Ik mocht de zonnepanelen alleen plaatsen als het een geïntegreerd systeem was. Dit was een concessie in overleg met mijn vrouw.

6. Wat had je gedaan indien de uitvoeringsregeling Duurzaam Renoveren er niet was?

Dan had ik het alsnog gedaan en precies in dezelfde vorm, maar de subsidie heeft wel geholpen. Het maakt het zeker makkelijker, ook om bepaalde keuzes te maken. Zo is het monitoringsysteem ook geplaatst. Mogelijk zou dat zonder de subsidie in mindere mate of helemaal niet zijn geplaatst. Terwijl ik dit toch een van de belangrijkere aspecten van het totale systeem vind.

7. Heb je nog tips voor andere bewoners die hun woning gaan/willen verduurzamen?

Ja, kom gerust een keer kijken. Maar, kijk vooral bij verschillende mensen waar de diverse systemen al draaien. Zo kom je er achter wat je niet wilt en vooral wat je wel prettig vindt. Denk hierbij aan het geluidsniveau van een warmtepomp, omvormer en/of installatie, hoeveel geluid maakt de apparatuur en is dat wel of niet storend. Hoe groot zijn de systemen? Hoe ziet het er uit, et cetera. Houd tevens rekening met de toekomst, bijvoorbeeld met de verkoop van de woning.